4 kwietnia 2013

KAMIENICA KAZIMIERZA JEŻEWSKIEGO

Idąc sobie ulicą Wojska Polskiego na Żoliborzu Urzędniczym trafiamy na przedszkole w starej willi. Przedszkole to idealne miejsce, jakie w tym domu mogło powstać, bowiem tutaj żył i działał między 1940 a 1945 rokiem Kazimierz Jeżewski, polski pedagog, twórca Gniazd Sierocych. Pierwsze Gniazdo powołał do życia już w 1908 roku. Sierociniec miał imitować dzieciom środowisko rodzinne tak bardzo, na ile okoliczności mogły na to pozwolić. Wsparcia udzielili mu między innymi Maria Konopnicka i Eliza Orzeszkowa, a idea nowatorskich jak na początki XX wieku sierocińców tak rozpowszechniła się w kraju, że do 1914 roku powstało osiem podobnych placówek, które regularnie odwiedzane i kontrolowane przez Jeżewskiego przygarniały osierocone dzieci. Po I wojnie światowej dzieci przybywało na wskutek chorób i nędzy i po wojnie. Jeżewski powołał do życia wtedy Wioski Sieroce (analogia do dzisiejszych Wiosek Dziecięcych) które były połączeniem kilku Gniazd. Wioski posiadały własny samorząd oraz szkoły profilowane, tak by dzieci opuszczające placówkę nie wylądowały na ulicy w nędzy, a posiadały zawód oraz własne pieniądze pochodzące z Funduszu Posagowego. W czasie okupacji Jeżewski kontunuował swoją działalność, a była ona wówczas bardziej potrzebna niż kiedykolwiek. Brał także udział w konspiracji. Po Powstaniu Warszawskim powrócił do Warszawy i reaktywował działalność Wiosek. Komunistyczna władza zezwoliła mu na to, gdyż nigdy wcześniej w stolicy nie było takiej ilości sierot i dzieci zaginionych po piekle wojny. Jeżewski kilka lat po wojnie doznał nagle częściowego paraliżu. Zachorował i już nigdy nie powrócił do zdrowia. Zmarł 15 marca 1948 roku, pochowany został na Starych Powązkach.

Dom w którym spędził ostatnie lata pracy i życia pochodzi z lat dwudziestych XX wieku kiedy zabudowywano Żoliborz Urzędniczy. Nieopodal znajdowały się swoiste warszawskie "slumsy" lokalnej biedoty. Nędza i głód. Jeżewski wybrał to miejsce nieprzypadkowo i do dzisiaj jest to kamienica dla dzieci. Tym razem przedszkole.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz